Hoe maak je je revalidatietraining effectiever? (3 tips)

Je ziet het meteen.
Kim ondersteunt haar rechterarm.
Haar schouder is wéér gesubluxeerd.
En je wilde de behandeling net gaan afsluiten.
Je vraagt je af hoe jullie nu verder moeten
In gedachten zie je Kim tijdens haar laatste training. Ze beheerst de hoge, de lage en de zijwaartse plank. Ze kan bankdrukken met 40 kg, ze doet een pull-over met 16 kg, flyes met 8 kg en side raises met 4 kg.
Kim is sterk genoeg. Nu wordt het tijd om je krachttraining wat meer diepgang te geven. Ik geef je drie tips.
Tip 1: Kijk naar Kim
Doe een stapje terug en kijk naar Kim. Haar schouders staan naar binnen gedraaid en haar bovenrug is rond. Kim is handbalster: forceert ze haar rechterschouder als ze een bal gooit? Mist ze de thoracale extensie die ze nodig heeft om tot een volledige exorotatie te komen? En wat doet ze eigenlijk met haar onderrug?
Joseph Pilates beschouwt het lichaam als één geheel: een probleem in de periferie heeft altijd een effect op het centrum. Als je voor Kim een oefenprogramma maakt, betrek haar romp er dan óók bij.
Tip 2: Laat Kim naar zichzelf kijken
Maak Kim zelfbewust. Lichaamsbewustzijn is de sleutel tot een goede coördinatie – Frederick Matthias Alexander ontdekte dat 100 jaar geleden al.
Alexander was een acteur met stemklachten. Geen arts kon hem helpen, dus kocht hij twee passpiegels om zijn pratende spiegelbeeld te bestuderen. Na drie weken herkende hij een patroon: hij overstrekte zijn rug, hij klauwde zijn tenen, hij balde zijn vuisten. Kortom, hij verkrampte.
Ontspannen op bevel lukte niet. Wat voor instructies Alexander zichzelf ook gaf, hij bleef overmatig aanspannen. Na zes maanden gaf hij het op. En tóen veranderde er iets: zijn rug werd langer, zijn vuisten gingen open en zijn ademhaling werd dieper. Zodra hij vóelde wat hij deed – zonder er iets aan te willen corrigeren – verbeterde zijn coördinatie vanzelf.
Je beweegt goed als je voelt wat je doet
Gebruik deze kennis voor Kim. Maak haar lichaamsbewust met voel-aanwijzingen. Als jij zegt voel de positie van je rechterhand, gaat haar aandacht naar binnen. Ze kijkt naar zichzelf. Ze is niet bang om een fout te maken, ze zoekt geen bevestiging bij jou. Kim volgt haar bewegingen en gaat daarin op.
Tip 3: Laat Kim de grond voelen
Iedere beweging heeft rust nodig. Die rust ontstaat als Kim de steun van de grond gebruikt.
Bij liggende oefeningen zoals een pull-over, fly en bench press heeft Kim maximaal contact met de ondergrond. Ze kan niet vallen: in deze positie kunnen haar spieren zich ontspannen. De zwaartekracht stabiliseert haar.
Ontspannen is makkelijker gezegd dan gedaan. Kim is namelijk gewend – net als ieder ander – om zichzelf staande te houden. Ze weet niet hoe ze de zwaartekracht vóór zich kan laten werken. Daar heeft ze jouw hulp bij nodig.
Als Kim tijdens de bench press haar halterstang laat zakken, zeg jij bijvoorbeeld: ‘Voel de grond onder je bovenrug.’ En als ze de stang omhoog brengt, zeg je: ‘Voel je dat je middenrug nu meer contact krijgt met de grond?’ Zo ontdekt ze dat haar rug meebeweegt met haar armen. Dat kost geen spierkracht, die beweging is gratis. En het beperkt zich niet tot haar rug: ook haar bekken, haar benen en haar hoofd bewegen mee.
Iedere actieve beweging leidt tot een keten aan passieve bewegingen als Kim zich laat dragen door de grond.
Zo klinkt trainen behoorlijk ingewikkeld
Trainen is een vak. Er zitten zoveel aspecten aan een revalidatietraject: je maakt je cliënten sterker, je verbetert hun uithoudingsvermogen, je zorgt dat ze soepeler worden. Maar je start bij hun coördinatie. Mensen met klachten compenseren. Als jij je cliënten laat luisteren naar hun lichaam en ze laat samenwerken met de zwaartekracht, gaan ze beter bewegen. Ze leren hun lichaam te vertrouwen, en dat is de basis van herstel.
Wil jij je trainingsaanpak verdiepen? Op 12 mei 2023 start de opleiding compassionate coaching bij Physio Education & Science in Gennep. In vijf cursusdagen – verspreid over 8 weken – leer je de compensatiepatronen van mensen met klachten te herkennen en doorbreken. Accreditatie is aangevraagd bij het Kwaliteitshuis Fysiotherapie. Je bent van harte welkom.
Wil je geen blog missen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief en ontvang hem iedere maand in je mailbox.
<