Hoe geef je pijnpatiënten plezier in bewegen? (over compassionate coaching)

‘Papa, ik wil in die boom klimmen!’
‘Nou, dan doe je dat toch?’
‘Maar Peter, daar is ze nog veel te klein voor!’

Vader en dochter staan al bij de boom. Via zijn knie stapt het meisje op de laagste tak. Ze trekt zich omhoog. Haar vader staat er rustig bij. Als een tak net buiten haar bereik is, geeft hij haar een zetje. Ze draait zich om en roept: ‘Kijk eens mama, hoe groot ik ben!’

Zonder het te weten geeft deze vader een prachtig voorbeeld van compassionate coaching.

Compassionate coaching? Daar heb ik nog nooit van gehoord

Dat klopt, want ik heb de term zelf bedacht. Compassionate coaching is ervaringsgericht coachen. Je haalt mensen uit hun hoofd en laat ze voelen wat ze doen.

Compassionate coaching is het tegenovergestelde van doelgericht coachen. De focus ligt op het plezier in bewegen, niet op het resultaat.

Het meisje wil de boom in, haar vader schept de voorwaarden. Ze is niet bang, want ze weet: papa vangt me op. Het is de ideale setting om iets nieuws te leren. Dat blijkt wel, want ze kan veel méér dan haar moeder had verwacht.

Wat doet haar vader dan precies?

Hij doet zo weinig mogelijk. Kort samengevat komt het hierop neer:

  • Hij bewaakt haar veiligheid: hij kiest de boom en zorgt dat ze niet valt
  • Hij geeft haar vrijheid: ze vindt haar eigen weg omhoog
  • Hij stimuleert haar opmerkzaamheid: ‘Voel je dat de tak sterk genoeg is?’

De vader heeft niet eens in de gaten dat hij zijn dochter aan het coachen is. Hij laat haar lekker spelen. Maar spelen is de beste manier van leren – en een compassionate coach wéét dat.

Mijn patiënten komen niet om te spelen hoor. Ze hebben een duidelijk doel voor ogen

Dat snap ik. Kim oefent bij jou omdat ze weer wil handballen. En Ans doet fysiofitness omdat ze van haar rugpijn af wil. Maar wat gebeurt er met hun motivatie als ze hun doelen níet behalen?

In eerste instantie gaan ze harder werken. Maar als de resultaten tegenvallen, is de kans groot dat ze hun gedrevenheid verliezen. Ze komen te laat, ze praten hun behandeltijd vol, ze vergeten een afspraak. Uiteindelijk komen ze helemaal niet meer opdagen.  

En met compassionate coaching blijven mensen wél gemotiveerd?

Ik geloof dat we ons vergissen in de manier waarop we mensen met pijn begeleiden. We denken dat we ze helpen met opmerkingen zoals: ‘Goed bezig. Hou vol. Als je zo doorgaat, kun je over een half jaar weer handballen.’

Maar dit soort uitspraken zijn moeilijk waar te maken. Mensen met pijn hebben weinig vertrouwen in hun lichaam. Ze weten niet wat ze kunnen en moeten dat stapje voor stapje ontdekken. Het is lastig om daar een helder tijdspad voor op te stellen.

Als je de aandacht verlegt van doelgericht naar ervaringsgericht bewegen, hoeven je cliënten niks te presteren. Ze doen gewoon wat goed voelt – binnen hun eigen mogelijkheden. Ze bewegen zonder stress.

Met compassionate coaching geef je mensen de ruimte om in hun eigen tempo te groeien.

Is deze manier van coachen moeilijk?

Het is niet moeilijk om oefeningen te bedenken. Je bent al gewend om naar mensen te kijken en passende oefenstof aan te dragen.

Het is wel lastig om een stapje terug te doen. Als je ziet dat Astrid in haar rug hangt tijdens het planken, wil je haar het liefst meteen corrigeren. Maar daarmee ontneem je haar de kans om het zélf op te lossen.

De grootste uitdaging is echter om je deelnemers lichaamsbewust te maken. Mensen met pijn leven in hun hoofd. Om het contact met hun lichaam te herstellen, moet je leren werken met voel-aanwijzingen. Daarover lees je meer in de volgende blogs.   

Kortom

Met compassionate coaching richt je je op de beleving van bewegen. Je geeft je cliënten oefeningen die ze aankunnen. Je corrigeert zo weinig mogelijk. En het allerbelangrijkste: je laat mensen voelen wat ze doen.

Je bent zoals de vader van het kleine meisje: op de achtergrond aanwezig, maar ter plekke als het nodig is.

En nu?

Ben je benieuwd hoe compassionate coaching in zijn werk gaat? Ik kom jou en je collega’s graag een workshop geven.

28 februari 2024


Wil je dit blog in je inbox? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.


<

Over het verschil tussen oefenen en trainen

Met oefenen geef je mensen een positieve beweegervaring.

Lees verder